Tijdens de eerste les van de online cursus ‘literair bloggen’ (onderdeel van het Basisjaar Literair Schrijven) werd de kennismakingsronde vervangen door het beknopt beantwoorden van de vraag ‘Waar ben ik vandaag het meest blij van geworden?’
In gedachten overliep ik mijn dag en kwam tot de ontstellende conclusie dat ik nauwelijks blije momenten had beleefd, laat staan ‘een meest blij’ moment. Ik ging nog enkele dagen verder terug in de tijd en herinnerde me … geen enkel blij moment! Hier moest ik zeker eens dieper over nadenken, nam ik me voor.
Uit noodzaak vertelde ik dan maar over die kleine zonnestraal die ik eerder die dag eventjes had ervaren in het derde leerjaar.
Jos**
Momenteel werk ik deeltijds als ondersteuner in een kleine basisschool. Enkele weken voor de kerstvakantie nam ik gedurende enkele uren het derde leerjaar over van de klasleerkracht die naar een vergadering moest.
Om zijn dominante positie binnen het sociale weefsel van de klasgroep te bewijzen, maakte een van de jongens een ongepaste opmerking die de hele klas aan het lachen bracht en mijn autoriteit genadeloos neersabelde. Ik berispte hem en nam hem nadien nog even apart, maar gezien zijn ongenaakbare houding vreesde ik dat het vertrouwen beiderzijds beschadigd was.
Het kostte me anderhalve chocoladereep om dit te verwerken.
Op de dag van mijn eerste online les had ik ondersteuning geboden in datzelfde derde leerjaar. De leerlingen legden een toets af en sommigen hadden nood aan extra begeleiding. De betreffende jongen, laten we hem Jos noemen, was het spoor bijster, maar durfde dit niet aan de rest van de klas te tonen. Ik liet hem een tijdje spartelen; pas toen ik merkte dat hij dreigde op te geven, bood ik mijn hulp aan. Schoorvoetend aanvaarde hij die en toonde daarmee zijn kwetsbaarheid.
Terwijl ik dit neerschrijf vraag ik me af waarom ik er toen blij van werd. Het ging immers niet om mijn overwinning, maar om een stap in de sociale ontwikkeling van een leerling.
Leer-kracht
Misschien, vraag ik me af, is dit waar ‘leer-kracht’ om draait.
Volgens van Dale is een leerkracht ‘een leraar van een school’. Woorden.org definieert een leerkracht dan weer als ‘iemand die les geeft’. Elke definitie die ik vond duidde degene die lesgeeft aan als ‘de leerkracht’.
Nochtans was mijn rol in dit verhaal slechts klein en ging de kracht vooral uit van Jos. Hij wist zich te herpakken en zijn kwetsbaarheid te tonen.
Volgens mij verloopt het leerproces dan ook als een systeem waarbij er zowel van de kant van de leraar als van de kant van de leerling een zekere kracht moet komen.
Als leerkracht (h)erken je die kracht, je stimuleert je leerlingen om tot leren te komen en je bent blij wanneer het je lukt. Maar je mag duwen en trekken wat je wilt, de meest geweldige trucjes uit je mouw schudden (en geloof me, leerkrachten zijn meester-goochelaars), dat straaltje zon verschijnt alleen wanneer de leerling beslist ook zijn leer-kracht of onderwijsbaarheid*** te tonen.
Voorlopig kan ik me wel vinden in het nieuwe status-quo tussen Jos en mij. Sinds het incident van voor de kerstvakantie heb ik geen nood meer gehad me aan chocolade te vergrijpen. Maar gezien mijn welbevinden als juf afhankelijk is van de kracht die mijn leerlingen in hun leerproces steken, hou ik voor alle zekerheid een reep bij de hand.
* ‘De juf is blij’ is de naam van een clubje Wauwvrouwen die vroeger samen in de Chiro zaten.
** Jos is ook de naam van mijn schoonvader, die me erg genegen is en me nooit naar chocolade doet grijpen
*** onderwijsbaarheid is de term die volgens Mijntaal.nl aangeeft in welke mate iemand kan onderwezen worden
https://onzetaal.nl/taalloket/leerbare-cursisten
foto's van Kyo Azuma en Tim Mossholder via Unsplash
Reactie plaatsen
Reacties